Tứ Äại Danh Äèo Việt Nam
Núi Non Hùng Vĩ
Tứ Äại Danh Äèo Việt Nam
Khi nhắc đến tất cả các chương trình Tour du lịch cá»§a chúng ta hiện nay, thì hầu hết những Tour quen thuá»™c như : du lịch vÅ©ng tà u, du lịch phan thiết, du lịch Äà Lạt hay du lịch Nha Trang, thì má»i ngưá»i ai cÅ©ng đã từng má»™t lần Ä‘i tham quan, tìm hiểu, nhưng nếu nói theo cái nghÄ©a thuần khiết cá»§a du lịch thì du lịch là phải nên Ä‘i tìm hiểu những cái má»›i, cái kì vỹ cá»§a núi sông Cao nguyên trùng Ä‘iệp, để rồi Ä‘i đến chạm và o hay đôi khi đứng từ xa nhìn cho đã con mắt, lúc đó má»›i tạo được cái hứng cho ngưá»i Ä‘i du lịch.
Hôm nay, VietProTour gá»i đến bạn Ä‘á»c má»™t bà i viết má»›i, để góp thêm cho cái niá»m Ä‘am mê khám phá cá»§a quý vị, đó là những cái cảm nháºn đầu tiên cá»§a chúng tôi trong má»™t lần lên núi rừng Tây Bắc...
Tây Bắc là vùng miá»n núi phÃa Tây cá»§a miá»n Bắc Việt Nam. Äịa hình cá»§a vùng nà y vô cùng hiểm trở vá»›i nhiá»u khối núi và dãy núi cao sừng sững sinh ra những con đèo dà i, khúc khuá»·u đầy thách thức.
Xin giá»›i thiệu những con đèo được liệt và o danh sách ‘Tứ Äại Danh Äèo’ cá»§a vùng Tây Bắc:
Â
Äèo Pha Äin còn được gá»i là Dốc Pha Äin, có độ dà i 32km nằm trên quốc lá»™ 6, má»™t phần thuá»™c xã Phá»ng Lái, huyện Thuáºn Châu (SÆ¡n La) và má»™t phần thuá»™c xã Tá»a Tình, huyện Tuần Giáo (Äiện Biên).
Tên gá»i đèo Pha Äin nguyên gốc xuất xứ từ tiếng Thái, Phạ Äin, trong đó Phạ nghÄ©a là "trá»i", Äin là "đất" hà m nghÄ©a nÆ¡i đây là chá»— tiếp giáp giữa trá»i và đất.
Â
Â
Äèo Pha Äin có độ dà i 32km và được coi là nÆ¡i tiếp giáp giữa trá»i và đất
Ngưá»i Lai Châu (nay là Äiện Biên) và SÆ¡n La từ xa xưa còn lưu truyá»n câu chuyện kể vá» cuá»™c bà n thảo tìm cách vạch định ranh giá»›i cá»§a hai địa phương bằng má»™t cuá»™c Ä‘ua ngá»±a vượt dốc Pha Äin. Ngưá»i và ngá»±a cá»§a cả hai phÃa Ä‘á»u đồng thá»i xuất phát từ hai dốc đèo. Hai dÅ©ng sÄ© và hai con tuấn mã Ä‘á»u có sức mạnh và ý chà như nhau nên khoảng cách mà há» Ä‘i được cho tá»›i địa Ä‘iểm gặp nhau trên đèo không chênh lệch bao nhiêu. Tuy váºy, phần ngá»±a Lai Châu phi nhanh hÆ¡n nên phần đèo thuá»™c vá» Lai Châu dà i hÆ¡n má»™t chút so vá»›i phần phÃa SÆ¡n La.
Äèo có Ä‘iểm cao nhất là 1.648m so vá»›i má»±c nước biển và địa thế rất hiểm trở vá»›i má»™t bên là vách núi, má»™t bên là vá»±c sâu. Lúc lên dốc và xuống dốc, con đưá»ng đèo ngoằn ngoèo vá»›i 8 cung đưá»ng cua hết sức nguy hiểm, bán kÃnh đưá»ng cong dưới 15m và bên cạnh đó là vô số các khúc cua tay áo, cua chữ A, chữ Z trong đó có nhiá»u Ä‘oạn chỉ đủ cho má»™t ô tô Ä‘i qua.
Trên lưng chừng đèo Pha Äin thưá»ng mịt má» mây phá»§, dưới chân đèo là những bản là ng lác đác. Äứng trên dốc đèo phÃa tỉnh Äiện Biên nhìn xuống du khách sẽ thấy thung lÅ©ng Mưá»ng Quà i trải rá»™ng vá»›i ngút ngà n mà u xanh cá»§a đồi núi, thấp thoáng những là ng bản đầu tiên cá»§a huyện Tuần Giáo. Tuy nhiên, khi lên đến gần đỉnh đèo thì hầu như không còn nhìn thấy bản là ng nà o mà chỉ còn ná»n trá»i xanh thẳm và núi rừng hùng vÄ© như hòa quyện là m má»™t.
Trong kháng chiến chống Pháp, má»™t trong những tuyến huyết mạch quan trá»ng tiếp váºn vÅ© khà đạn dược và lương thá»±c cho chiến dịch Äiện Biên Phá»§ (1954) cá»§a ta Ä‘i qua đèo nà y, đã khiến đèo Pha Äin trở thà nh má»™t biểu tượng cá»§a tinh thần gan dạ vá»›i hÆ¡n 8.000 thanh niên xung phong "quyết tá» cho Tổ quốc quyết sinh". Năm 1954, nhằm chặn đứng tuyến tiếp váºn nà y cá»§a ta, suốt 48 ngà y đêm ròng rã tướng Pháp Christian de Castries đã cho máy bay oanh tạc đưá»ng số 6, trong đó đèo Pha Äin và ngã ba Cò Nòi (di tÃch lịch sá» quốc gia ở huyện Mai SÆ¡n, tỉnh SÆ¡n La) là hai nÆ¡i hứng chịu nhiá»u nhất lượng bom đạn đổ xuống. Trên đỉnh đèo Pha Äin hiện còn tấm bia ghi lại dấu ấn lịch sá» nà y.
Â
Äèo Ô Quy Hồ hay còn gá»i là đèo Hoà ng Liên SÆ¡n hay đèo Mây nằm trên tuyến quốc lá»™ 4D cắt ngang dãy Hoà ng Liên SÆ¡n. Äèo nối liá»n hai tỉnh Là o Cai và Lai Châu vá»›i đỉnh đèo cÅ©ng chÃnh là ranh giá»›i giữa hai tỉnh.
Â
Â
Tương truyá»n ở vùng núi nà y, trước hay hiện diện má»™t loà i chim có tiếng kêu da diết, gắn vá»›i huyá»n thoại vá» câu chuyện tình yêu không thà nh cá»§a má»™t đôi trai gái. Từ đó, theo thá»i gian, chÃnh tiếng kêu ô quy hồ cá»§a loà i chim ấy đã được đặt thà nh tên cho con đèo hoang dại ở độ cao gần 2000m nà y.
Äèo Ô Quy Hồ có cung đưá»ng đèo dà i ngoằn nghoèo trên quốc lá»™ 4D và giữ ká»· lục vỠđộ dà i tại vùng núi Tây Bắc Việt Nam - gần 50km. Äá»™ cao, sá»± hiểm trở và chiá»u dà i cá»§a Ô Quy Hồ khiến đèo từng mệnh danh là "vua đèo vùng Tây Bắc". Äỉnh đèo Ô Quy Hồ giữa mây núi ngút ngà n còn được gá»i vá»›i cái tên Cổng Trá»i. Những năm trá»i lạnh, đỉnh đèo Ô Quy Hồ có thể phá»§ kÃn băng tuyết.
Con đèo Ô Quy Hồ trước kia, khi chưa được là m rất hiểm trở lại chứ đựng nhiá»u câu chuyện rùng rợn như chuyện hồ thần rình bắt ngưá»i khiến Ãt ngưá»i dám qua lại nÆ¡i nà y. Tuy nhiên, hiện nà y, tuyến đưá»ng đèo được nâng cấp tốt, trở thà nh má»™t cung đưá»ng xe cá»™ Ä‘i lại nưá»m nượp. Äể Ä‘i từ Hà Ná»™i đến Lai Châu, nhiá»u ngưá»i chá»n cách đáp tà u há»a lên Là o Cai rồi Ä‘i xe khách vượt đèo Ô Quy Hồ.
Mặc dù váºy, vá»›i má»™t bên là vá»±c sâu hun hút và phÃa còn lại thưá»ng là vách đá dá»±ng đứng, đèo Ô Quy Hồ vẫn là má»™t thá» thách đối vá»›i các tà i xế đưá»ng dà i.
Â
Äèo Khau Phạ là đèo hiểm trở và dà i nhất trên tuyến quốc lá»™ 32 vá»›i độ dà i trên 30km. Nằm ở khu vá»±c giáp giá»›i giữa huyện Văn Chấn và huyện Mù Cang Chải cá»§a tỉnh Yên Bái , đèo Khau Phạ Ä‘i qua nhiá»u địa danh nổi tiếng như La Pán Tẩn, Mù Cang Chải, Tú Lệ, Chế Cu Nha, Náºm Có... ở độ cao từ 1.200m đến 1.500m so vá»›i má»±c nước biển.
Â
Do đèo thưá»ng mịt mù sương phá»§ và đỉnh đèo núi như nhô lên trên biển mây, trong tiếng dân tá»™c Thái, Khau Phạ có nghÄ©a là Sừng Trá»i (chiếc sừng núi nhô lên táºn trá»i) hay Cổng Trá»i. Những cung đưá»ng đèo quanh co giữa những cánh rừng già còn mang Ä‘áºm nét nguyên sÆ¡ và những triá»n ruá»™ng báºc thang cá»§a các dân tá»™c H'Mông, Thái.
Khau Phạ đẹp nhất và o mùa lúa chÃn, khoảng tháng 9 tháng 10. Äây cÅ©ng là thá»i Ä‘iểm mà nhiá»u khách du lịch mạo hiểm chinh phục đèo để ngoạn cảnh. Những cánh rừng già tại Khau Phạ còn lưu giữ được nhiá»u loại động thá»±c váºt quý hiếm như thông dầu, chò chỉ và các loại chim muông, thú quý hiếm khác.
ÄÆ°á»ng đèo Khau Phạ có đến hai phần ba là đưá»ng cấp phối, gáºp ghá»nh đá sá»i, chỉ Ä‘oạn Ä‘i qua Tú Lệ má»›i được là m đẹp hÆ¡n đôi chút. Trong suốt chiá»u dà i cá»§a đèo có đến và i chục Ä‘oạn cua gấp khúc tay áo. Và o những ngà y mây mù, đèo đặc biệt nguy hiểm cho cánh lái xe vì con đèo không có rà o chắn hay bất cứ biển cảnh báo nà o.
Cung đưá»ng đèo đã xuống cấp nhiá»u vì không được sá»a chữa thưá»ng xuyên, dá»… dà ng bị sạt lở, sụt lún vì nằm trong vùng đất đỠbazan, hệ đất yếu. Thêm và o đó là sá»± nguy hiểm rình ráºp thưá»ng xuyên vá»›i những tảng đá từ trên núi cao có thể rÆ¡i xuống bất cứ lúc nà o. Ãt có xe tải lá»›n qua lại trên con đưá»ng nà y vì độ dốc cá»§a đèo khiến cho quãng thá»i gian Ä‘i lại trở nên quá dà i.
Ngưá»i H'Mông coi đèo Khau Phạ là nÆ¡i linh thiêng có thể than thấu lòng trá»i, nên má»—i khi gặp chuyện chẳng là nh, mùa mà ng thất bát, há» lại kéo nhau tá»›i Khau Phạ để khấn Già ng.
Â
Äèo Mã Pà Lèng thuá»™c tỉnh Hà Giang là cung đưá»ng đèo hiểm trở dà i khoảng 20km vượt đỉnh Mã Pà Lèng, má»™t đỉnh núi có độ cao khoảng 2.000m thuá»™c Cao nguyên Äồng Văn, nằm trên con đưá»ng mang tên ÄÆ°á»ng Hạnh Phúc nối liá»n thà nh phố Hà Giang, Äồng Văn và thị trấn Mèo Vạc.
Â
Â
Con đưá»ng dà i khoảng 200km nà y được hà ng vạn thanh niên xung phong thuá»™c 16 dân tá»™c cá»§a 8 tỉnh miá»n Bắc Việt Nam là m trong 6 năm (1959-1965) vá»›i trên 2 triệu lượt ngà y công lao động, trong đó riêng Ä‘oạn đèo vượt Mã Pà Lèng được các thanh niên trong đội cảm tá» treo mình trên vách núi lấn từng centimet để là m trong 11 tháng.
Mã Pà Lèng là tên gá»i theo tiếng Quan Há»a chỉ “sống mÅ©i con ngá»±a†theo nghÄ©a Ä‘en. Nhưng theo nghÄ©a bóng tên gá»i nà y chỉ sá»± hiểm trở báºc nhất cá»§a đỉnh núi, nÆ¡i những con ngá»±a cái leo lên đến đỉnh trụy thai mà chết, nÆ¡i dốc cao đến mức con ngá»±a Ä‘i qua phải tắt thở, hoặc đỉnh núi dá»±ng đứng như sống mÅ©i con ngá»±a.
Trước những năm 1960 hÆ¡n 8 vạn ngưá»i Mèo thuá»™c 4 huyện ở phÃa sau các dãy núi hùng vÄ© cá»§a cao nguyên Äồng Văn không có khái niệm con đưá»ng. Bao Ä‘á»i há» chỉ biết vượt Mã Pà Lèng bằng cách đóng cá»c treo dây trên vách đá để bò qua chÃn khoanh đèo hun hút, lởm chởm đá tai mèo dá»±ng đứng. Dốc ChÃn Khoanh leo tá»›i đỉnh Mã Pà Lèng còn gá»i là con dốc cá»§a Già ng (Trá»i). ChÃnh nÆ¡i đây từng là giang sÆ¡n nÆ¡i Vua Mèo treo ngưá»i không phục mình lên cá»™t cho đến chết và sau vua Mèo là thổ phỉ hoà nh hà nh, lấy cán bá»™ mở đưá»ng là m bia táºp bắn.
Nhằm mục Ä‘Ãch giúp vùng núi tiến kịp vùng xuôi, năm 1959, sau 5 năm kể từ năm hòa bình láºp lại ở miá»n Bắc Trung ương Äảng Lao động Việt Nam, Khu á»§y Việt Bắc quyết định mở đưá»ng Hà Giang - Äồng Văn - Mèo Vạc. Con đưá»ng nà y, vá» sau mang tên ÄÆ°á»ng Hạnh Phúc, được khởi công và o ngà y 10/ 9/ 1959 vá»›i sá»± tham gia cá»§a hà ng vạn thanh niên xung phong và bà con thuá»™c 16 dân tá»™c Mèo, Tà y, Dao, Pu Péo, Lô Lô... cá»§a 8 tỉnh Cao Bắc Lạng (Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng SÆ¡n), Hà Tuyên Thái (Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên), Hải Hưng, Nam Äịnh.
Sau khi hoà n thà nh, Äèo Mã Pà Lèng tuy không dà i nhưng là con đèo hiểm trở báºc nhất ở vùng núi biên viá»…n phÃa Bắc và cÅ©ng được và như "vua" cá»§a các con đèo Việt Nam. Cung đưá»ng đèo ban đầu được mở chỉ đủ rá»™ng chá»— cho ngưá»i Ä‘i bá»™ và xe ngá»±a thồ, vá» sau được mở rá»™ng hÆ¡n cho ô tô nhưng vẫn rất nguy hiểm vì những Ä‘oạn cua tay áo và mặt đưá»ng lổn nhổn đá há»™c, hai ô tô rất khó tránh nhau.
Hiện, cung đưá»ng Mã Pà Lèng nối liá»n Äồng Văn và Mèo Vạc trong đó có Ä‘oạn đèo 9 khoanh dà i 20km vá» sau trở thà nh má»™t kỳ tÃch mà nhiá»u ngưá»i và như má»™t Vạn Lý Trưá»ng Thà nh cá»§a Việt Nam hay Kim Tá»± Tháp cá»§a ngưá»i Mèo. Trên đỉnh đèo Mã Pà Lèng, cÅ©ng là nÆ¡i cao nhất cá»§a ÄÆ°á»ng Hạnh Phúc, hiện có má»™t trạm dừng chân cho du khách ngoạn cảnh và tại đây đặt má»™t tấm bia đá ghi lại những dấu ấn trong quá trình xây dá»±ng đưá»ng đèo.
Â
Â
Â
Â
VietProTour !